کلید برق به دو صورت تک پل و دو پل موجود است و وظیفه قطع و وصل کردن مدار داخلی چراغها، لامپها، تهویهها و لوسترهای ساختمان را بر عهده دارد. در نتیجه نصب آن در هر مکانی که تجهیزات روشنایی یا تهویه وجود داشته باشد، ضروری است. به همین دلیل وصل کردن کلیدهای برق یکی از مراحل مهم در نورپردازی به شمار میرود.
معمولا اگر سیمکشی ساختمان به طور کامل انجام شده باشد و قوطیهای کلید و پریز داخل دیوار جایگذاری شده باشند، وصل کردن کلید تک پل و دو پل به راحتی و در عرض چند دقیقه انجام میشود و پیچیدگی خاصی ندارد.
در نتیجه اگر سیم برق ساختمان موردنظر شما کامل و اصولی اجرا شده باشد و قوطیها داخل دیوار قرار گرفته باشند و یک دانش اولیه در زمینه کار با برق و سیمکشی ساختمان دارید، با مطالعه این مطلب میتوانید به آسانی کلیدهای تک پل و دو پل را وصل کنید.
نکات ایمنی ضروری برای وصل کردن کلید برق
از آنجایی که هنگام کار کردن با لوازم برقی، رعایت نکات ایمنی اهمیت زیادی دارد. قبل از آن که مراحل نصب کلید تک پل و دو پل را بررسی کنیم، چک لیستی از نکات ایمنی ضروری برای وصل کردن کلید برق را نام میبریم:
- اگر هیچ دانش یا تخصصی در زمینه کار با برق یا سیمکشی ساختمان ندارید، لطفا این کار را خودتان انجام ندهید و وصل کردن کلید برق را به یک فرد متخصص بسپارید.
- پیش از شروع کار حتما از قطع بودن جریان برق مطمئن شوید و حتما با یک فازمتر چک کنید که جریان برق در سیمها وجود نداشته باشد.
- هنگام نصب کلید برق حتما از دستکش ایمنی که مخصوص کار با برق است، استفاده کنید.
- با دست خیس یا مرطوب کلید، سیمها و سایر تجهیزات را لمس نکنید و قبل از شروع کار حتما دستهای خود را کاملا خشک کنید.
- برای نصب کلید به یک فازمتر نیاز دارید و از آنجایی که فازمتر یک ابزار بسیار حساس است و با کوچکترین ضربه ممکن است که آسیب ببیند پس قبل از کار کردن حتما از سالم بودن فازمتر خود مطمئن شوید.
ابزارآلات و لوازم لازم برای وصل کردن کلید برق
برای وصل کردن کلید برق معمولا به ابزارآلات زیر نیاز دارید:
- کلید تک پل و دو پل سالم
- فازمتر سالم
- چسب برق
- سیم چین یا سیم لخت کن
- پیچ گوشتی
- دستکش ایمنی کار با برق
- کانکتور شماره ۲
- سرسیم (وایرشو) مطابق با اندازه سیم
مراحل وصل کردن کلید تک پل
برای وصل کردن کلید تک پل روی دیوار باید مراحل زیر را به صورت گام به گام طی کنید تا پس از اتمام کار نصب، کلید به درستی کار کند و چراغ شما روشن و خاموش شود:
گام اول: قطع کردن جریان برق
پیش از آن که هر اقدامی انجام دهید باید جریان برق را قطع کنید، اگر کلید مورد نظر دارای فیوز جداگانه است که باید برق آن از جعبه تقسیم قطع شود و اگر فیوز جداگانه ندارد باید برق کل واحد یا ساختمان را قطع کنید. بعد از قطع کردن جریان برق، برای اطمینان بیشتر با یک فازمتر امتحان کنید که برق حتما قطع شده باشد.
گام دوم: شناسایی سیمهای داخل دیوار
بعد از قطع کردن جریان برق باید سیمهای ورودی و سیمهای خروجی یا سیمهایی که به چراغ یا لامپ هدایت شدهاند را شناسایی کنید و یکسری اقدامات را برای آمادهسازی آنها انجام دهید. برای تشخیص دادن سیمها میتوانید از فازمتر کمک بگیرید. البته اگر سیمکشی استاندارد باشد، از روی رنگ سیمها نیز میتوانید متوجه شوید که چه نوع سیمی است. معمولا رنگ سیم نول آبی، رنگ سیم ارت زرد یا زرد و سبز و سیم فاز هم ممکن است که قرمز یا قهوهای باشد.
گام سوم: آماده کردن سیمهای داخل دیوار
در این مرحله باید سیمها را آماده کنید و بین آنها یک ارتباط به وجود آورید که برای انجام آن کارهای زیر را انجام دهید:
- در ابتدای کار، سر سیمهای ارت یا سیمهای زرد رنگ را با سیمچین لخت کنید و آنها را به شکل ضربدری روی هم قرار دهید و کمی بپیچانید. سپس یک کانکتور شماره ۲ را روی آنها ببندید و در پایان سیمها را به سمت لوله داخل دیوار هدایت کنید.
- بعد از آن، نوبت به متصل کردن سیمهای نول میرسد که برای انجام آن اول سر سیمها را با سیمچین لخت کنید و بعد آنها را به شکل ضربدری روی هم بگذارید و بپیچانید. در انتهای کار هم یک کانکتور روی آنها بگذارید و سیمهای متصل شده را داخل لوله درون دیوار قرار دهید.
- برای آماده کردن سیمهای فاز باید سیم فاز ورود که معمولا به رنگ قرمز است را لخت کنید و تارهای سیم را بپیچانید و یک سرسیم ۱.۵ روی آن قرار دهید. همین کارها را برای سیم فاز خروجی هم تکرار کنید.
گام چهارم: باز کردن قاب یا پل روی کلید
ابتدا با رعایت احتیاط و به کمک نوک یک پیچ گوشتی قاب یا همان پل روی کلید را باز کنید. پس از باز کردن قاب کلید یک پیچ قرمز رنگ را مشاهده میکنید که به آن “مشترک کلید” گفته میشود. همچنین یک پیچ سفید هم وجود دارد که نام آن “غیر مشترک کلید” است و دو سیم نیز به پشت کلید متصل شده است که برای چراغهای داخلی کلید است.
علاوهبر موارد ذکر شده، دو پیچ دیگر بروی کلید قرار دارد که مربوط به چنگالیها یا گیرههای کلید است و کلید از طریق چنگالیها یا گیرهها داخل دیوار نگه داشته میشود.
گام پنجم: قرار دادن کلید روی دیوار
برای قرار دادن کلید روی دیوار باید مراحل زیر را به صورت گام به گام طی کنید:
- ابتدا سیم فاز ورودی یا همان سیم قرمز رنگ را به همراه یکی از سیمهای مخصوص چراغ کلید به پیچ قرمز رنگ یا همان مشترک کلید وصل کنید.
- سپس سیم فاز خروجی که معمولا قرمز رنگ است را روی یکی از سیمهای چراغ کلید قرار دهید و به پیچ سفید رنگ یا غیرمشترک کلید وصل کنید.
- سپس پیچهای چنگالیها یا همان گیرههایی که در پشت کلید وجود دارد را کمی شل کنید و کلید را داخل قوطی قرار دهید. هنگام قرار دادن کلید داخل قوطی حتما دقت کنید که سیمها با پشت چنگالیها درگیر نباشند زیرا اگر سیمها پشت چنگالیها باشند، آسیب میبینند.
- بعد از قرار گرفتن کلید روی دیوار، پیچهای کلید را ببندید و اگر تراز دارید یک تراز روی آن قرار دهید تا از صاف بودن کلید روی دیوار مطمئن شوید.
- سپس برای آن که چنگالیها بهتر در سر جای خود قرار بگیرند و کلید از جای خود خارج نشود، فازمتر یا پیچ گوشتی را روی پیچ چنگالی بگذارید و با کف دست به آرامی به آنها ضربه بزنید.
- در انتهای کار هم، قاب کلید را روی آن قرار دهید و جریان برق را وصل کنید. چنانچه سیمکشی ساختمان شما مشکل نداشته باشد و مراحل نصب کلید را به درستی انجام دهید، بعد از آن که کلید را باز و بسته کردید، چراغ یا لامپ شما روشن و خاموش میشود.
مراحل نصب کلید دو پل
از کلیدهای دو پل بیشتر برای روشن و خاموش کردن لوسترها یا چراغ و تهویه سرویس بهداشتی استفاده میشود. ساختار و نحوه نصب کلید دو پل شبیه به یک پل است و تنها تفاوت این است که داخل کلید دو پل، دو پیچ سفید یا غیر مشترک وجود دارد و برای نصب کلیدهای دو پل تعداد سیمهای فاز خروجی باید دو عدد باشد.
مراحل نصب کردن کلید دو پل کاملا شبیه به نوع یک پل است اما برای اطمینان و راحتی بیشتر شما، تمام مراحل را مجدد به طور کامل توضیح میدهیم:
گام اول: جریان برق را قطع کنید
در ابتدای کار فیوز کلید را قطع کنید یا اگر کلید مورد نظر شما فاقد فیوز جداگانه است باید کل برق ساختمان یا واحدی که کلید در آن قرار دارد، قطع شود. بعد از قطع کردن برق به کمک یک فازمتر سالم، از قطع بودن برق ساختمان مطمئن شوید.
گام دوم: سیمهای ورودی و خروجی داخل دیوار را مشخص کنید
شناسایی سیمهای ورودی و سیمهای خروجی که داخل دیوار هستند، دومین مرحله نصب کلید دو پل به شمار میرود. جهت شناسایی نوع سیمها دو راه وجود دارد که یکی از آنها کمک گرفتن از فازمتر و دیگری تشخیص نوع سیم از روی رنگ آن است. نحوه تشخیص نوع سیم با فازمتر که کاملا واضح است و در صورتی که فازمتر به سر سیم فاز وصل شود، چراغ آن روشن میشود.
برای تشخیص نوع سیم از روی رنگ هم باید با رنگ سیم آشنایی داشته باشید که معمولا رنگ سیم ارت زرد، رنگ سیم نول آبی و رنگ سیم فاز نیز قهوهای یا قرمز است.
گام سوم: سیمهای داخل دیوار را آماده کنید
بعد از آن که سیمها را شناسایی کردید باید آنها را به هم وصل کنید و بین آنها یک ارتباط به وجود آورید که برای انجام این کار باید به صورت زیر عمل کنید:
- اول باید سر سیمهای ارت که معمولا به رنگ زرد است را با سیمچین لخت کنید و بعد آنها را در حالت ضربدری روی هم بگذارید و کمی پیچ دهید. بعد از آن یک وایرشو شماره ۲ روی سر سیمها بگذارید و بپیچانید و در پایان کار هم سیمها را به سوی لوله داخل دیوار هل دهید.
- بعد از آن باید بین سیمهای نول یا همان سیمهای آبی رنگ ارتباط برقرار کنید که برای انجام این کار باید سر سیمها با سیمچین لخت کنید. بعد از لخت کردن سیمها، سر دو سیم را به شکل ضربدری روی هم بگذارید و یک وایرشو شماره ۲ روی آنها قرار دهید و در پایان سیمها را داخل لولههای درون دیوار قرار دهید.
- آماده کردن سیمهای فاز کمی با دو نوع سیم دیگر فرق دارد و طریقه انجام آن به این صورت است که باید سر هر کدام از سیمهای فاز را با سیمچین لخت کنید و تارهای آن را کمی با دست بپیچانید و یک سرسیم ۱.۵ روی آن بگذارید.
گام چهارم: قابهای روی کلید را باز کنید
با نهایت احتیاط و به آرامی قابها یا پلهای روی کلید را باز کنید. بعد از آن که قابهای روی کلید را باز کردید یک پیچ به رنگ قرمز میبینید که نام آن “مشترک کلید” است. به علاوه دو عدد پیچ سفید هم روی کلید مشاهده خواهید کرد که به آنها “غیرمشترک کلید” گفته میشود. دو سیم هم در قسمت پشت کلید وجود دارد که مخصوص به چراغ داخلی کلید هستند. همچنین دو پیچ دیگر هم بر روی کلید قرار دارد که مخصوص چنگالیها و گیرههای کلید است.
گام پنجم: کلید را روی دیوار قرار دهید
برای آن که کلید را روی دیوار قرار دهید باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- در اول کار باید سیم فاز ورودی که معمولا رنگ آن قرمز است را به پیچ قرمز روی کلید متصل کنید. چنانچه میخواهید که کلید شما چراغ داشته باشد باید یکی از سیمهای چراغ را هم به همراه سیم فاز ورودی داخل پیچ قرمز قرار دهید.
- بعد از آن هر کدام از دو سیم فاز خروجی را درون یکی از پیچهای سفید کلید قرار دهید. اگر میخواهید که کلید شما چراغ داشته باشد، باید سیم دیگر پشت کلید را که مخصوص چراغ کلید است را به همراه یکی از سیمهای فاز خروجی به یکی از پیچهای سفید متصل کنید.
- بعد از آن پیچهای چنگالیها را مقداری شل کنید و سپس کلید را داخل قوطی بگذارید. زمانی که میخواهید کلید را داخل قوطی بگذارید حتما به این نکته توجه کنید که سیمها پشت چنگالیها قرار نگیرند زیرا اگر سیمها پشت چنگالیها باشند، زخمی میشوند.
- پس از آن که کلید را روی دیوار گذاشتید، پیچهای چنگالیها را سفت کنید و با یک تراز از صاف بودن کلید روی دیوار اطمینان حاصل کنید.
- پس از آن فازمتر یا پیچ گوشتی را روی پیچ چنگالی بگذارید و با کف دست یک ضربه آرام به آن بزنید تا چنگالیها بهتر در سر جای خود قرار بگیرند و از روی دیوار خارج نشوند.
- در پایان کار، قابهای کلید را بگذارید و برق کلید یا برق کل ساختمان را وصل کنید. اگر سیمکشی ساختمان شما به صورت اصولی انجام شده باشد و کلیه مراحل نصب کلید را به خوبی پیش برده باشید، پس از باز و بسته کردن کلیدها، چراغهای لوستر یا تهویه شما روشن و خاموش میشود.