بند ارتودنسی یکی از ابزارهای دندانپزشکی است که به منظور وارد کردن نیروی لازم به دندان‌های عقبی دهان با هدف رفع ناهنجاری‌های موجود مورداستفاده قرار می‌گیرد. از طرفی ضعف ناشی از شکستن یا شل شدن براکت هنگامی که فرد در طی فرایند ارتودنسی ثابت قرار دارد به وسیله بند قابلیت رفع شدن دارد.
به طور کلی مهم‌ترین وظیفه بند ارتودنسی را می‌توان نگهداری و استحکام دندان‌ها هنگام غذا خوردن و جوییدن برشمرد. همچنین فراهم کردن نیروی کافی برای استقرار دندان‌ها و فک‌ها در جایگاه مناسب از دیگر کاربردهای این ابزار مهم است.
توضیح چگونگی قرارگیری بند ارتودنسی
در نظر داشته باشید در اکثر موارد زمانی که نصب و استفاده از براکت‌های فلزی کار سختی باشد، دندان‌پزشکان به سراغ بند ارتودنسی می‌روند. با این توضیح باید بیان شود که برای قرارگیری بند بر روی دندان‌ها جزئیات متعددی وجود دارد که دانستن آنها ضروری است.
مراحل ابتدایی
اولین قدمی که متخصص ارتودنسی باید بردارد، مشخص کردن دندان‌هایی است که نیاز به استفاده از بند را دارند. بعد از این کار باید اطراف دندان یا دندان‌های مدنظر را به کمک جداکننده‌ها پوشش دهند. عملکرد جداکننده به گونه‌ای است که تقریباً با گذشت 24 ساعت فضای کافی برای وارد کردن حلقه استیل را ایجاد میکند.
انتخاب بند ارتودنسی مناسب
بعد از اینکه ارتودنتیست جداکننده را خارج کرد، با توجه به فضای ایجاد شده و شرایط بیمار نوع بند و ابعاد آن را تعیین میکند. در مرحله بعدی متخصص باید با استفاده از مواد پوششی موردنیاز سطح داخلی بند ارتودنسی را پر کرده و سپس اقدام لازم برای جایگذاری آن را انجام دهد. جالب است بدانید که موارد قرار گرفته در سطح داخلی بند را سمان می‌نامند که منجر به قرارگیری کامل آن در بین دندان‌ها می‌شود.
فیکس کردن بند بر روی دندان
مرحله آخر که با ثابت کردن بند ارتودنسی بر روی دندان و قالب همراه است دارای اهمیت ویژه‌ای بوده و در صورتی که به درستی انجام نشود به راحتی از جای خود جدا خواهد شد. برای این منظور متخصص از موم برای اتصال بند به دندان استفاده میکند که چسبندگی لازم را برای این کار دارد.
مهم‌ترین ویژگی‌های بند ارتودنسی
در مقایسه با سایر ابزارهای ارتودنسی مانند براکت، بند ارتودنسی دارای ویژگی‌های متفاوت و متنوعی است. اولین مورد که باید به آن اشاره کرد، نحوه قرارگیری بند است که با آسیب به دندان و لثه همراه نخواهد بود. مورد دیگر خاصیت ارتجاعی بودن آن است که تأثیر بسیار مثبتی در روند درمان دارد. نکته مهمی که باید آن توجه کرد تطابق کامل بند با فرم دندان و فک است که ارتودنتیست باید با وسواس زیاد در این مورد عمل کند.
آخرین ویژگی مهمی که باید به آن اشاره کرد مقاومت و استحکام بالای بند ارتودنسی است که رابطه مستقیمی باکیفیت مواد اولیه آن دارد. به طور کلی بند و باکال تیوب ارتودنسی با توجه به ویژگی‌های فیزیکی که دارند امکان استفاده در فضای دهان برای مدت طولانی را دارا می‌باشند.
دلایل عدم استفاده از بند ارتودنسی برای دندان‌های جلو
شاید این سؤال برای شما پیش آمده باشد که چرا از بند ارتودنسی برای دندان‌های جلو استفاده نمی‌شود. در پاسخ به این پرسش باید بیان شود که نیروی جویدن در دندان‌های عقب نیاز به پخش شدن دارد که این کار به خوبی توسط بند ارتودنسی صورت می‌گیرد. بارها دیده شده که استفاده از براکت برای این سری از دندان‌ها با شل شدن و شکستن همراه بوده است.
از طرفی با توجه به ماهیت دندان‌های جلو که ظرافت بیشتری دارند، استفاده از بریس‌ها با دقت بالا می‌تواند به درمان ناهنجاری‌های موجود بیانجامد. از طرفی همان‌طور که در بخش قبل بیان شد، بند ارتودنسی دارای استحکام زیادی است که لازمه رفع ناهنجاری‌ها در دندان‌های آسیاست.
نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کرد، صحت قرار دادن بند بر روی دندان است. در حقیقت پزشک باید در این زمینه دانش و تجربه کافی را داشته باشد تا با عملکرد درست روند درمانی به خوبی پیش رود و نتیجه مطلوب حاصل شود.
مراقبت از بند ارتودنسی
هنگامی که ارتودنتیست تمامی بندهای لازم را بر روی دندان‌های بیمار قرار می‌دهد، مرحله بعدی درمان آغاز خواهد شد. در حقیقت این بندها بسته به شرایط بیمار ممکن است بین 12 تا 18 ماه بر روی دندان‌ها باقی بمانند تا فرایند درمان تکمیل شود. با همه استحکامی که بند ارتودنسی دارد، در صورتی که فشار بیش از حد به آن وارد شود امکان شل شدن آن وجود دارد؛ با این همه به دلیل اینکه بند دورتادور دندان را پوشش می‌دهد استفاده از مسواک و نخ دندان به طور مرتب ضروری است.
در ادامه چند نکته مهم لیست شده است که به مراقبت از بندهای شما کمک میکند.
- اجتناب از خوردن غذاهایی که حالت چسبنده یا خیلی سفت دارند
- عدم گاز زدن مواردی مانند یخ، هسته پاپ کورن و یا آب‌نبات‌های سفت
- احتیاط کردن در هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
- اجتناب از جویدن مواردی مانند خودکار و مداد
- نخوردن آدامس و تافی
- استفاده از محافظ دندان برای افرادی که دندان‌قروچه دارند
- عدم استفاده از خمیردندان‌های زغالی یا سفیدکننده که ممکن است بر روی بند لکه‌های سیاه بر جای گذارند
- مراجعه به ارتودنتیست در صورتی که بند از جای خود خارج شود
مزایایی که بندهای ارتودنسی برای بریس‌ها دارند
همان‌طور که بیان شد بندهای ارتودنسی نسبت به براکت‌ها قوام بیشتری داشته و احتمال شل شدن آنها نیز کمتر است. به این ترتیب درمان ارتودنسی با استفاده از این ابزارها با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت ضمن اینکه برای برخی افراد اثرگذاری این نوع درمان به میزان زیادی افزایش می‌یابد.
از طرفی استفاده از بند این فرصت را به بیمار می‌دهد که به راحتی از بریس‌های سرامیکی برای انجام ارتودنسی بهره ببرد. در حقیقت کیفیت و استحکام بندها حمایت لازم برای حرکت دندان‌ها به موقعیت‌ها مناسب را فراهم می‌نماید.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که با توجه به قیمت بند ارتودنسی، کیفیتی که ارائه می‌دهد و تأثیر که بر روند درمان ناهنجاری‌های فک و دندان دارد، استفاده از آن بسیار کاربردی خواهد بود. لازم به ذکر است که مجموعه توسعه صنعت هلال که یک شرکت موفق دانش‌بنیان است توانسته برای اولین بار دست به تولید انواع تجهیزات دندانپزشکی بزند. محصولات این مجموعه ضمن ارائه با قیمت بسیار عالی از حیث کیفیت نیز قابلیت رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی را نیز دارند.