شما به کدام یک از شاعران گران‌قدر ایرانی علاقه دارید؟ به طور معمول افرادی که به شعر علاقه‌مند هستند، سعدی و حافظ را به عنوان بهترین شاعران می‌شناسند و به اشعار خاص آن‌ها علاقه دارند. بدون شک از تفاوت‌های اشعار سعدی و حافظ باخبر هستید و می‌دانید که این 2 شاعر گران‌قدر اشعاری خاص، بی‌نظیر و البته متفاوت از یکدیگر سروده‌اند. یکی از شاعران جهاندیده که در سرزمین‌های دور رفت و آمد داشت، سعدی است که ما ویژگی‌های خاصی را در اشعار او شاهد هستیم.
از آنجایی که سعدی در بسیاری از سفرها و سیرهای خود به مکان‌های مقدس می‌رفت و با زواران همراه می‌شد، از خیلی جهات اشعاری صوفیانه و حتی عرفانی سروده است. البته که این شاعر بی‌نظیر با قهرمانان نیز همنشینی داشت و توانسته اشعاری در وصف آن‌ها عاری از هر گونه لذایذ دنیوی بسراید. برای اینکه با آثار و ویژگی‌های اشعار سعدی آشنا شوید می‌توانید مطلب زیر را تا انتها دنبال کنید.
آشنایی با ویژگی‌های آثار سعدی
سعدی بر این باور بود که با سفر کردن، خامی دوران جوانی به پختگی تبدیل می‌شود بنابراین سعی داشت به طور دائم در سفر و گشت یا گذار باشد و اشعار خود را در وصف همین شرایط می‌سرود. با مطالعه آثار سعدی شما نه تنها ادبیات عرفانی مطالعه می‌کنید بلکه از بسیاری رسوم و فرهنگ‌های دوران قدیم آگاه می‌شوید.
سعدی تمام سعی خود را به کار برده تا در آثارش در مورد معنویات نیز سخن بگوید و افراد به مرحله‌ای فراتر از زندگی نفسانی و دنیوی وارد کند. به عبارت دیگر این شاعر پرطرفدار در کنار اینکه برای تجارت و کارهای دنیایی ارزش قائل بود، سعی داشت خوانندگان خود را از طریق دنیا به معنویات برساند و آن‌ها را با شرایط جدید آشنا کند.
بسیاری از قصه‌ها و اشعار سعدی به واقعیت‌های حاضر در زندگی افراد اشاره داشته و دارد. شما با مطالعه کتاب گلستان سعدی بدون شک با دریچه جدیدی از زندگانی آشنا می‌شوید که به زبانی متفاوت شما را به عرفان و معنویات دعوت می‌کند. عدم وابستگی به لذایذ دنیوی یکی از اصول اساسی آثار ادبی سعدی است که ارزش بالایی برخوردار خواهد بود.
شکل و ساختار اشعار سعدی
با اینکه سعدی یکی از شاعران قدیمی و ادبی محسوب می‌شود اما با بررسی شعر و اندیشه حافظ می‌توان فهمید سعدی نسبت به سایر شعرا از زبان ساده‌تر و روان‌تری استفاده کرده است. به عبارت دیگر اشعار و قصه‌های سعدی پر از آرایه‌های ادبی نبوده‌اند و خواننده به راحتی با مطالعه آن می‌تواند منظور نهایی سعدی را درک کند.
این شاعر بی‌نظیر تمام سعی خود را به کار گرفته تا نه تنها زیبایی اشعار و آثار خود را حفظ کند، بلکه مفهوم نهایی را به خوبی انتقال دهد. به زبان ساده سعدی در انتخاب وزن نیز دقت زیادی به خرج داده و توانسته اشعاری روان و خاص را بسراید. در اشعار سعدی شما به عبارات پیچیده و خیلی سنگین برخورد نمی‌کنید.
برای درک مفهوم اصلی اشعار سعدی لازم نیست خود را به زحمت بیندازید. این ویژگی آثار سعدی باعث شده افراد بیش از سایر شاعران برای سعدی ارزش قائل باشند و بتوانند راحت‌تر آثار او را درک کنند. در بخش‌های بعدی 2 مورد از اصلی‌ترین ویژگی‌های اثار سعدی را به طور مفصل شرح می‌دهیم تا شما را بیشتر با این شاعر و اشعار او آشنا کنیم.
ایجاز در آثار سعدی
ایجاز یکی از اصول اساسی در ادبیات محسوب می‌شود که در اشعار سعدی خیلی زیاد به چشم می‌خورد. ایجاز به معنای کوتاه کردن سخن است و سعدی نیز در آثار خود سعی کرده تا از ایجاز استفاده کند. این شاعر تا حد زیادی در استفاده از ایجاز موفق بوده؛ زیرا توانسته بیشترین معنا را در کمترین تعداد کلمات یا کوتاه‌ترین جملات به خواننده انتقال دهد.
متاسفانه برخی از شاعران به درازگویی معروف هستند که این ویژگی از محبوبیت و زیبایی اشعار آن‌ها می‌کاهد. یکی از هنرنمایی‌های خاص سعدی به استفاده از ایجاز در اشعار او برمی‌گردد. در بیشتر موارد سعدی سعی کرده از کلمات مترادف، هم معنی و هم خانواده استفاده کند تا خواننده راحت‌تر و روان‌تر از شعر دیگر شاعران این آثار را مطالعه کنند.
می‌توان گفت سبک سعدی به استفاده از ایجاز مربوط است. به طوری که می‌تواند حجم عظیمی از اطلاعات را در کوتاه‌ترین اشعار به خوانندگان انتقال دهد. در همه آثار سعدی شما شاهد این ایجاز هستید و هرگز با مقدمه‌چینی‌ها طولانی روبرو نمی‌شوید که همین ویژگی از جمله محبوبیت آثار سعدی است. در آثار گلستان و بوستان، سعدی حتی برخی از قسمت‌های غیر ضروری را حذف کرده اما در انتقال مفهوم همچنان موفق بوده است.
طنز در آثار سعدی
از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد اشعار سعدی می‌توان به طنز و شوخ‌طبعی آن اشاره کرد. سعدی تمام تلاش خود را به کار گرفته تا با طنازی بهترین و کامل‌ترین مفهوم را به خوانندگان انتقال دهد. در تمام غزلیات سعدی، شما شاهد طنز و شوخی هستید که همین ویژگی، آثار سعدی را از دیگر شاعران متمایز کرده است.
در برخی موارد، سعدی به طور واضح شوخی به کار برده و در برخی از آثار نیز شما به صورت غیر مستقیم می‌توانید شوخی و طنز این شاعر را درک کنید. در واقع این شاعر حتی برای بیان فساد و خیانت نیز از اشعار طنزآلود و کنایه‌دار استفاده کرده است تا خواننده به راحتی مفهوم و هدف نهایی این آثار را درک کند.
استفاده از طنز و شوخ‌طبعی در آثار سعدی نشان می‌دهد که این شاعر در زندگی خود احساس شعف و خشنودی داشته است؛ زیرا با حسی سرشار از زندگی همیشه این اشعار را سروده و در اختیار خوانندگان قرار داده است. شما هرگز در اشعار سعدی شاهد خشکی کلام نخواهید بود؛ زیرا سعدی با نهایت شوخ‌طبعی خود بیشترین مفهوم را در اختیار خوانندگان خود قرار می‌دهد.
جمع‌بندی
آثار سعدی از ویژگی‌های منحصر به فردی تشکیل شده که تا حد زیادی واضح هستند و همه خوانندگان با مطالعه این اشعار و داستان‌ها به راحتی هدف نهایی آن‌ها را درک می‌کنند. شما به کدام نوع آثار علاقه‌مند هستید؟ چه ویژگی‌هایی برای شما اهمیت دارد؟ در صورتی که به ایجاز و شوخ‌طبعی علاقه دارید، توصیه می‌کنیم به سراغ اشعار سعدی بروید.
حتی اگر فردی ادبی نیستید و درک بالایی از ادبیات ندارید، باز هم می‌توانید آثار سعدی را بفهمید؛ زیرا این شاعر از تمام توان و مهارت خود استفاده کرده تا آثار خود را به زبان ساده و در کوتاه‌ترین شکل ممکن برای خوانندگان و طرفدارانش تهیه کند. آثار سعدی از خیلی جهات کیفیت بالایی دارند و به ساده‌ترین زبان بیشترین مفهوم را انتقال می‌دهند.