کیست مویی چیست؟

سینوس پیلونیدال (PNS) یک سوراخ کوچک در پوست است که ممکن است با مایع یا چرک پر گردد و موجب تشکیل کیست یا آبسه شود. این عارضه اصولا در شکاف بالای باسن اتفاق می افتد و دارای مو، کثیفی و مواد زائد می باشد. کیست پیلونیدال هنگامی که عفونی شود، علاوه بر ایجاد درد ، چرک و خون ترشح خواهد کرد و بوی بدی دارد.

به عبارت ساده ‌تر کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یک کیسه پوستی دارای مو است. بد نیست بدانید این بیماری در جنگ جهانی دوم به اسم بیماری رانندگان جیپ معروف بود، زیرا که این دسته از رانندگان به مدت طولانی در جاده‌های ناهموار مشغول به رانندگی بودند.

باید اذعان داشت که به کار بردن لغت کیست می‌ تواند موجب بروز اشکال در تشخیص دادن و یا انتخاب چگونگی درمان کیست مویی گردد، زیرا که برخی از آسیب شناسان و جراحان پس از انجام آزمایشات متعدد توانسته ‌اند در موارد نادری دیوارهایی را در داخل آبسه پیدا کنند که دارای لایه های خارجی پوست است.

لذا باید متذکر شد که بیماری پیلونیدال در اغلب اوقات به صورت یک آبسه حاد یا سینوس تخلیه شونده در بخش ساکرو کوسیکس بروز پیدا می ‌کند. در این موارد یک کیست زمینه ای به همراه فیبروز و توده های مو وجود دارد.

بیماری کیست مویی در مردان و زنان

بدیهی است بیماری مورد بحث از قدیم تا به امروز در بین مردان بسیار شایع تر می‌ باشد، که البته شاید بتوان دلیل این امر را مراجعه کم خانم‌ ها به پزشک به علت خجالت و یا در برابر پر مو بودن آقایان جستجو نمود.

بنابراین می شود این ادعا را داشت که میزان ابتلا زنان و مردان به بیماری کیست مویی دنبالچه یا پیلونیدال به صورت تقریبی یکسان می باشد. همچنین باید بدانید که امکان ابتلا به این بیماری در افراد سیاه پوست خیلی کم است.

سن ابتلا به سینوس پیلونیدال

بر اساس تحقیقات به عمل آمده می توان به این مهم دست یافت که به صورت معمول سن ابتلا به این بیماری بین رده های سنی 20 تا ۴۰ سال است اما امکان ابتلای افراد ۱۶ تا ۲۶ سال خیلی بیشتر است.

به صورتی ای که از هر ۱۰۰ هزار نفر در این رده سنی 30 نفر به این بیماری دچار می شوند. از این رو می شود این ادعا را داشت که امکان رخ دادن این بیماری در افراد مسن به صورت تقریبی وجود نخواهد داشت.

کیست مویی

محل ایجاد کیست مویی

آنچه مسلم است امکان بروز سینوس پیلونیدال در نقاط متعدد بدن است که مخصوص رویش مو می ‌باشد. لذا رایج ترین محل ابتلا به این بیماری در بخش تحتانی ستون فقرات یا استخوان دنبالچه است. کیست مویی در پایین کمر یا کیست باسن معمول ترین نوع این عارضه است که به آن کیست مویی مقعدی نیز گفته می‌ شود.

همچنین در اغلب موارد این بیماری در انتهای ستون فقرات رخ می دهد، این در حالی است که این بیماری هیچ ربطی به ستون فقرات یا نخاع ندارد.

علائم کیست مویی کمر

بدیهی است که بیماری کیست مویی در مراحل نخستین با هیچ نشانه ای همراه نمی باشد، به صورتی که حتی شخص از وجود بیماری مطلع نمی باشد.

بنابراین می شود این طور اظهار داشت که در صورت عدم رخ دادن عفونت به صورت کلی این بیماری با هیچ نشانه ای همراه نخواهد بود و ممکن است تنها به هنگام لمس آن قسمت، توده‌ای سفت قابل لمس باشد. این در حالی است که موقع بروز عفونت علائم کیست مویی کمر به شرح زیر می باشد:

  • ایجاد التهاب
  • احساس درد
  • ایجاد قرمزی بر پوست
  • ایجاد حفره های زیر پوستی در فاصله میان دو باسن و یا مقداری بالاتر از مقعد
  • تب و لرز
  • ترشح عفونت
  • احساس درد موقع نشستن: در این صورت می شود از بالشتک های مخصوص موقع نشستن استفاده کرد.

کیست مویی

انواع کیست پیلونیدال

پر واضح است که این بیماری را نیز می شود مثل دیگر بیماری ‌های دیگر به دو گروه حاد و مزمن تقسیم بندی نمود.

حاد: در این مرحله از بیماری شخص هیچ عوارضی نخواهد داشت و شاید تنها به هنگام لمس ناحیه مورد نظر متوجه وجود توده ای سفت و قابل لمس شود.

مزمن: در این مرحله از بیماری آبسه ایجاد می شود و عفونت از کیست مویی خارج می گردد و شخص دچار تورم، درد و تب و لرز خواهد شد.

در صورتی که دچار آبسه همراه با درد، تورم، ترشح یا تب گردیده اید، باید در سریع ترین زمان ممکن به پزشک عمومی یا دکتر کیست مویی مراجعه نمایید. اگر به پزشک عمومی مراجعه می کنید، فوراً شما را به جراح عمومی ارجاع خواهد داد که با تخلیه ناحیه، کیست مویی را درمان خواهد نمود.

بررسی دلیل ایجاد کیست مویی

متاسفانه تا به امروز هنوز علت اصلی بروز این بیماری مشخص نگردیده است. اما به صورت کلی می شود امکان ابتلا به این عارضه را در اشخاص پر مو و همچنین کسانی که مجبور به نشستن طولانی مدت می باشند جستجو نمود. همچنین عوامل مذکور نیز ممکن است در بروز این بیماری موثر عمل کنند.

  • چاقی
  • تعریق زیاد
  • فرورفتن مو به درون پوست
  • ایجاد ضربه به بخش مورد نظر
  • شیوه زندگی بدون تحرک

وراثت: هر چند در این میان باید گفت که در مورد ارثی و یا اکتسابی بودن بیماری پیلونیدال اختلاف نظرات زیادی وجود دارد. بدین معنا که برخی بر این باور می باشند که پیلونیدال باقی مانده کانال مدولر و یا نتیجه نمو اشتباه در بخش اتصال ساکروکوکسیکس می باشد که موجب محبوس شدن این توده ها در پوست می گردد.

بررسی عوامل افزایش دهنده ریسک مبتلا شدن به این بیماری

همان طور که می ‌دانیم در بیماری کیست مویی عوامل زیادی ممکن است موجب پیشرفت و یا بازگشت دوباره بیماری گردد که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت:

تعریق بیش از حد پوست

استفاده از لباس های خیلی چسبان و تنگ

هورمونال: این مهم اغلب در سنین نوجوانی و جوانی رخ می دهد به صورتی که باعث می شود غدد ترشحی آن بخش فعال و یا بزرگ گردد به نحوی که میکروب وارد بافت غده ای ناحیه مورد نظر بشود.

نحوه تشخیص کیست مویی

تشخیص این بیماری به شکل بالینی و توسط پزشک به سادگی قابل انجام است. ولی چنانچه به هر علتی مانند عدم دسترسی به پزشک، عدم وجود زمان کافی و یا مواردی از این دست امکان مراجعه به پزشک فراهم نباشد، شخص می ‌تواند با معاینه و یا بررسی پی به وجود این بیماری ببرد. تشخیص دادن کیست مویی در مراحل مزمن حتی توسط خود فرد نیز قابل تشخیص است.

چگونگی پیشگیری از مبتلا شدن به کیست مویی

لازم به ذکر است که در این بیماری نیز اقدام به پیشگیری خیلی موثرتر از درمان است، بنابراین پیشنهاد می‌شود جهت عدم ابتلا به این عارضه  این عوامل را به دقت اجرا نمایید.

  • رفع موهای زائد در بخش مورد نظر
  • رعایت بهداشت: شست و شویی مداوم ناحیه مورد نظر می تواند در عدم ابتلا به این بیماری خیلی اثرگذار باشد، همچنین استفاده از وان آب گرم نیز می تواند در رخ دادن این بیماری موثر باشد.
  • خودداری کردن از از نشستن های طولانی مدت
  • کم کردن تعریق در کسانی که تعریق زیادی دارند
  • پوشیدن لباس گشاد و راحت
  • جلوگیری نمودن از افزایش وزن